राजकुमार दीक्पालको कथा
एक समयको कुरा हो, एउटा सानो तर समृद्ध राज्यमा एक राजा र रानी बस्दथे। तिनीहरूको जीवन सुखी र सम्पन्न थियो, तर एउटा कुराले तिनीहरूलाई सधैँ चिन्तित बनाउँथ्यो, उनीहरूसँग सन्तान थिएन। राजा र रानीले धेरै मन्दिरहरूमा गए, पूजा गरे, दान गरे, तर कुनै फल प्राप्त भएन। समय बित्दै गयो, र तिनीहरूको आशा पनि कमजोर हुँदै गयो।
एक दिन, एउटा जोगी तिनीहरूको दरबारमा आए। जोगीको लामो सेतो दाह्री, हातमा कमण्डलु र शरीरमा पहेँलो वस्त्र थियो। उनले राजा र रानीको दुखी अनुहार देखे र सोधे, "तिमीहरू किन यति दुखी छौ? तिमीहरूसँग त सबै कुरा छ—धन, सम्पत्ति, सम्मान।" रानीले आँखामा आँसु लिएर भनिन्, "हजुर, हामीलाई सन्तानको अभावले सधैँ अधुरो महसुस गराउँछ। हामीले धेरै प्रयास गर्यौँ, तर कुनै उपाय लागेन।"
For listening audio:
Youtube: www.youtube.com/@SarojkoRachana
जोगीले मुस्कुराए र भने, "चिन्ता नगर, म तिमीहरूलाई एउटा फल दिन्छु। यो फल रानीले खानुपर्छ, र तिमीहरूले एउटा सुन्दर छोरा पाउनेछौ। तर एउटा शर्त छ, जब ऊ १६ वर्षको हुन्छ, तिमीहरूले उसलाई मलाई सुम्पनुपर्छ।" राजा र रानीले यो शर्त सुनेर एकछिन सोचे, तर सन्तानको चाहनाले तिनीहरूले जोगीको शर्त स्वीकार गरे। जोगीले एउटा सुनौलो रङको फल दिए र त्यहाँबाट बिदा भए।
रानीले फल खाइन्, र केही महिनापछि उनको गर्भमा सन्तानको विकास भयो। समय बित्दै गयो, र एक दिन रानीले एउटा सुन्दर छोरालाई जन्म दिइन्। तिनीहरूले छोराको नाम "दीक्पाल" राखे। राजकुमार दीक्पाल हुर्कँदै गए। ऊ बुद्धिमान, बलवान र सुन्दर थियो। दरबारमा सबैले उनको प्रशंसा गर्थे। तर राजा र रानीको मनमा सधैँ एउटा डर थियो—जोगीको शर्त। उनीहरूले सोचे, "हामीले यो कुरा बिर्सिदिऊँ, सायद जोगी फर्केर आउँदैनन्।"
दीक्पाल १६ वर्षको भए। ऊ घोडा चढ्न सिपालु, तरबार चलाउन माहिर र हरेक कुरामा निपुण थियो। एक दिन, त्यही जोगी दरबारमा फर्किए। उनले राजालाई सम्झाए, "मैले दिएको वचन याद छ? अब दीक्पाललाई मसँग पठाउनुपर्छ।" राजा र रानीको मन भारी भयो। उनीहरूले जोगीलाई विन्ती गरे, "हामीलाई यो एउटै छोरा छ, कृपया हामीबाट यो नखोस्नुहोस्। हामी तपाईंलाई जे चाहिन्छ दिन्छौँ–धन, सम्पत्ति, जे पनि।" तर जोगी अडिग रहे। उनले भने, "वचन त वचन हो, यो पूरा गर्नैपर्छ।"
रानीले एउटा उपाय सोचिन्। उनले आफ्नो दासको छोरालाई दीक्पालको लुगा लगाइदिइन् र जोगीलाई भनिन्, "यो हाम्रो छोरा हो, लैजानुहोस्।" जोगीले त्यो केटालाई हेर्यो, मुस्कुरायो र भन्यो, "मलाई थाहा छ, यो दीक्पाल होइन। तर ठीक छ, म यो केटालाई लैजान्छु। तर याद राख, सत्य लुक्दैन।" जोगीले त्यो दासको छोरालाई लिएर गए।
केही दिनपछि, दीक्पाल घोडा चढेर जंगलतिर गए। ऊ शिकार खेल्न मन पराउँथ्यो। जंगलमा पुग्दा एउटा अनौठो घटना भयो। एउटा बूढो मान्छे, जो त्यही जोगी नै थियो, उनको अगाडि उभियो। जोगीले भने, "दीक्पाल, म तिमीलाई लिन आएको छु। तिम्रा बाबुआमाले मसँग गरेको वचन पूरा गर्नुपर्छ।" दीक्पालले जोगीलाई हेरे र भने, "मलाई मेरो बाबुआमाले केही भनेका छैनन्, तर यदि यो तपाईंसँगको वचन हो भने, म जान तयार छु।"
जोगीले दीक्पाललाई आफ्नो कुटियामा लगे। त्यहाँ पुग्दा दीक्पालले देखे, त्यो कुटिया सानो तर शान्त र सुन्दर थियो। जंगलको बीचमा बसेको त्यो ठाउँमा चन्द्रमाको उज्यालोले सबै कुरालाई चम्किलो बनाउँथ्यो। जोगीले भने, "अब तिमी यहाँ मेरो शिष्यको रूपमा बस्नेछौ। म तिमीलाई जीवनको सत्य र ज्ञान सिकाउनेछु।"
दीक्पालले जोगीको आज्ञा माने। उनले त्यहाँ धेरै कुरा सिके, ध्यान गर्ने तरिका, प्रकृतिसँग जोडिने कला, र जीवनको गहिरो अर्थ। जोगीले उनलाई एउटा परीक्षा पनि दिए। एक दिन, जोगीले भने, "दीक्पाल, तिमीले जंगलको सबैभन्दा ठूलो रुखमुनि गएर एउटा सुनौलो बाकस ल्याउनुपर्छ। तर त्यहाँ पुग्न तिमीले धेरै चुनौतीहरू पार गर्नुपर्छ।"
दीक्पाल जंगलतिर लागे। बाटोमा उनले एउटा भयानक बाघ भेटे। बाघले उनलाई आक्रमण गर्न खोज्यो, तर दीक्पालले आफ्नो बुद्धि प्रयोग गरेर बाघलाई शान्त पारे। उनले बाघको खुट्टामा काँडा अड्किएको देखे, त्यो निकालेर बाघलाई सहायता गरे। बाघले उनलाई धन्यवाद दियो र बाटो छोडिदियो। त्यसपछि उनले एउटा गहिरो खोँच पार गर्नुपर्यो। उनले आफ्नो बल र बुद्धिको प्रयोग गरेर त्यहाँबाट पार भए।
अन्ततः, दीक्पाल त्यो ठूलो रुखमुनि पुगे। त्यहाँ एउटा सुनौलो बाकस थियो, तर त्यसलाई संरक्षण गर्ने एउटा सर्प पनि थियो। सर्पले भन्यो, "यो बाकस लिन चाहन्छौ भने मलाई एउटा प्रश्नको जवाफ दिनुपर्छ, जीवनको सबैभन्दा ठूलो सम्पत्ति के हो?" दीक्पालले सोचे र भने, "जीवनको सबैभन्दा ठूलो सम्पत्ति ज्ञान हो, किनभने ज्ञानले सबै कुरा जित्न सकिन्छ।" सर्प खुसी भयो र बाकस दियो।
दीक्पालले बाकस लिएर जोगीकहाँ फर्किए। जोगीले बाकस खोले, त्यसमा एउटा चम्किलो हीरा थियो। जोगीले भने, "यो हीरा तिमीले कमाएको ज्ञानको प्रतीक हो। अब तिमी आफ्नो राज्य फर्कन सक्छौ र यो ज्ञानले आफ्नो जीवन र राज्यलाई समृद्ध बनाउन सक्छौ।"
दीक्पाल राज्यमा फर्किए। उनले आफ्ना बाबुआमालाई सबै कुरा सुनाए। राजा र रानीले आफ्नो गल्ती महसुस गरे र जोगीलाई धन्यवाद दिए। दीक्पालले आफूले सिकेको ज्ञानले राज्यको सेवा गरे र सबैको प्रिय राजकुमार बने।
More nepali story :
२. अन्धो आँखाको उज्यालो प्रेम । Nepali Love Story
हजुरहरूलाई यो नेपाली कथा कस्तो लाग्यो, जस्तो लाग्यो त्यस्तै प्रतिक्रिया कमेन्टमा लेख्न नभुल्नुहोला। यस्तै कमेन्ट लेख्नाले हामीलाई अझै यस्ता कथाहरु लेख्न उत्साहित गर्छ।
।।।धन्यवाद।।।
Post a Comment